- «Ανοιχτές» παραμένουν οι υποθέσεις των σημαντικότερων παραλιών ωοτοκίας χελωνών στις τρεις χώρες, λόγω ελλιπούς εφαρμογής των μέτρων προστασίας.
αρά τις επαναλαμβανόμενες συστάσεις της Σύμβασης της Βέρνης, την πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας για την ελλιπή προστασία των περιοχών Natura, μεταξύ των οποίων και ο Κόλπος του Λαγανά και ο Νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος και παρά τους μακροχρόνιους αγώνες των περιβαλλοντικών οργανώσεων, η ελληνική πολιτεία εξακολουθεί να μην πράττει τα δέοντα για την αποτελεσματική προστασία των σημαντικότερων βιοτόπων χελωνών στη χώρα. Οι επιτόπιες παρατηρήσεις που διεξάγει κάθε χρόνο το MEDASSET, αποκάλυψαν και φέτος πλήθος παραβιάσεων των μέτρων προστασίας των παραλιών ωοτοκίας. Το πρόβλημα είναι διαχρονικό και όχι αποκλειστικά ελληνικό, καθώς εξαιρετικά σημαντικοί βιότοποι χελωνών και σε Τουρκία και Κύπρο, δεν προστατεύονται αποτελεσματικά, με αποτέλεσμα το είδος να κινδυνεύει.
Οι αναλυτικές αναφορές που παρουσίασε το MEDASSET στην 41η Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης στο Συμβούλιο της Ευρώπης (29 Νοεμβρίου – 03 Δεκεμβρίου 2021), απέδειξαν όλα τα παραπάνω. Για τις υποθέσεις της Ζακύνθου και του Κυπαρισσιακού κόλπου, το MEDASSET συνεργάστηκε με τον ΑΡΧΕΛΩΝ και το WWF Ελλάς, ενώ για τις υποθέσεις της Χερσονήσου του Ακάμα και της Λίμνης στην Κύπρο, υποστήριξε την αναφορά της οργάνωσης Terra Cypria .
Αναφορικά με τον Κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο, τη δεύτερη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας των χελωνών Caretta caretta στην Ελλάδα αλλά και στη Μεσόγειο, οι επιτόπιες παρατηρήσεις του MEDASSET, αποκάλυψαν πολλαπλές παραβιάσεις της Σύστασης της Σύμβασης της Βέρνης Νο.9 (1987), μεταξύ των οποίων την παράνομη κυκλοφορία σκαφών στην προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή και την ανεμπόδιστη κυκλοφορία προσώπων και οχημάτων στις παραλίες ωοτοκίας εξαιτίας της έλλειψης φύλαξης. Μείζονα θέματα παραμένουν η μη εφαρμογή των πράξεων κατεδάφισης παράνομων κατασκευών που βρίσκονται εντός του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου και η έλλειψη ολοκληρωμένου «Σχεδίου Διαχείρισης» της περιοχής. Η υπόθεση της Ζακύνθου, που είχε «ανοίξει» εκ νέου πέρσι μετά από 21 ολόκληρα χρόνια, λόγω των υφιστάμενων παραβάσεων, παραμένει και φέτος «ανοιχτή» προς εξέταση από τη Σύμβαση της Βέρνης.
Στο ίδιο μήκος κύματος, στο Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο, τη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας χελωνών Caretta caretta στη Μεσόγειο, καταγράφονται πολλαπλές παραβιάσεις της Σύστασης Νο. 174 (2014) , μεταξύ των οποίων η κατασκευή παράνομων κτιρίων, οι καλλιέργειες ξενικών ειδών και η καταστροφή των αμμοθινών, η έλλειψη διαχείρισης των επίπλων παραλίας, η φωτορύπανση, η ανεμπόδιστη πρόσβαση οχημάτων στις παραλίες ωοτοκίας και η παράκτια αλιεία. Πέντε χρόνια μετά την καταδίκη της Χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και τρία χρόνια μετά την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την προστασία του Κυπαρισσιακού Κόλπου, σχεδόν καμία απτή πρόοδος για την προστασία της περιοχής δεν έχει σημειωθεί, ενώ ακόμα εκκρεμεί το αναγκαίο «Σχέδιο Διαχείρισης» της περιοχής, που αναμένεται να διευθετήσει πολλά κρίσιμα ζητήματα. Για όλους τους παραπάνω λόγους η Σύμβασης της Βέρνης αποφάσισε να διατηρήσει «ανοιχτή» την υπόθεση του Κυπαρισσιακού Κόλπου για ακόμα μια χρονιά, με ευθεία σύσταση στην ελληνική πολιτεία για πρόοδο ως προς την κατάρτιση σχεδίου διαχείρισης της περιοχής.
Στον πυρήνα της δράσης του MEDASSET βρίσκεται η άσκηση πολιτικής πίεσης για την προστασία σημαντικών βιοτόπων χελωνών, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Η Τουρκία φιλοξενεί μεγάλο αριθμό παραλιών ωοτοκίας των χελωνών Caretta caretta και Chelonia mydas (Πράσινη χελώνα). Οι αναφορές του MEDASSET για τις εξαιρετικά σημαντικές περιοχές ωοτοκίας Φετίγε & Πάταρα (Συστάσεις No.182 και No.183, 2015), Καζανλί (Σύσταση Νο.95, 2002) και Αναμούρ (Σύσταση Νο.66, 1998) στη Σύμβαση της Βέρνης αποκάλυψαν πλήθος παραβιάσεων ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές, με αποτέλεσμα οι θαλάσσιες χελώνες να απειλούνται.
Επίσης τα προβλήματα προστασίας των θαλάσσιων χελωνών (Caretta caretta και Chelonia mydas) στις παραλίες ωοτοκίας του Ακάμα και της Λίμνης στην Κύπρο, τέθηκαν υπόψη της Σύμβασης από την Μ.Κ.Ο Terra Cypria και υποστηρίχθηκαν από το MEDASSET. Είναι αξιοσημείωτο ότι η εν λόγω υπόθεση παραμένει ανοιχτή από το 1997 και είναι μια από τις μακροβιότερες της Σύμβασης. Δυστυχώς, τόσα χρόνια μετά, και έπειτα από έκδοση νέας Σύστασης (Νο.191, 2016), εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα επιτήρησης και επιβολής των μέτρων προστασίας.
Στη φράση «σώζοντας τις παραλίες ωοτοκίας στη Μεσόγειο, σώζουμε τις χελώνες» συμπυκνώνεται ο αγώνας του MEDASSET και αδελφών περιβαλλοντικών οργανώσεων, που έχουν ως στόχο τη προστασία του είδους και τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο. «Η διαρκής επαγρύπνηση, η αξιοποίηση κάθε θεσμικού μέσου πίεσης προς τα κράτη και η ευαισθητοποίηση των πολιτών, είναι μερικά από τα όπλα για να πετύχουμε τον στόχο μας», υπογράμμισε ο Διευθυντής του MEDASSET κ. Γιώργος Σαμψών.
Σημειώσεις για Συντάκτες:
- Διαβάστε τις πλήρεις αποφάσεις της 41ης Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης για Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία εδώ
- Βρείτε φωτογραφικό υλικό: https://www.dropbox.com/sh/b3w4u144a43wi3i/AADqjgqIWY93cka4J7bCqDy-a?dl=0
- Πληροφορίες αναφορικά με τη διαδικασία της εξέτασης των υποθέσεων εδώ
Σχετικά με το MEDASSET:
Το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών) ιδρύθηκε το 1988 στην Αγγλία και το 1993 στην Ελλάδα. Είναι διεθνής περιβαλλοντική ΜΚΟ και Σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που έχει στόχο την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους σε όλη την Μεσόγειο, μέσω ερευνητικών προγραμμάτων σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, ενημερωτικών εκστρατειών, της εκπαίδευσης και της άσκησης πίεσης σε σχετικούς φορείς. Από την ίδρυσή του συνεργάζεται με το Μεσογειακό Σχέδιο Δράσης του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP/MAP) και είναι μόνιμο Μέλος/Παρατηρητής της Σύμβασης της Βέρνης (Συμβούλιο της Ευρώπης) από το 1988.
