Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2014 – Η Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος υιοθέτησε ομόφωνα σύσταση, σε συνεδρίασή της την προηγούμενη εβδομάδα, καλώντας την Ελλάδα να εξασφαλίσει μεγαλύτερη προστασία για τον Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο και να αποφύγει κάθε είδους υποβάθμιση της περιοχής. Χαρακτηριστικό της έντονης ευρωπαϊκής αντίδρασης είναι η απαίτηση για μόνιμη απαγόρευση της δόμησης στην περιοχή.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης και συγκεκριμένα η Διεθνής Σύμβαση της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος, γνωρίζουν από το 2010 τις σοβαρότατες πιέσεις που δέχεται ο βιότοπος από οικοδομικά συμφέροντα. Μάλιστα, τον Ιούλιο του 2014, η Σύμβαση επισκέφθηκε την περιοχή για επιτόπια αξιολόγηση του βιοτόπου και των προβλημάτων προστασίας. Ως αποτέλεσμα, στη συνεδρίαση της προηγούμενης εβδομάδας στο Στρασβούργο, η Μόνιμη Επιτροπή της Σύμβασης της Βέρνης, υιοθέτησε ομόφωνα ψήφισμα, το οποίο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τo προωθούμενο από το ΥΠΕΚΑ σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ).
Συγκεκριμένα, ενώ το σχέδιο ΠΔ νομιμοποιεί τις παράνομες παρεμβάσεις που έχουν γίνει, όπως για παράδειγμα τους παράνομους δρόμους που έχουν ανοιχθεί, και αποσιωπά την ανάγκη αποκατάστασης στοιχείων της φύσης, όπως οι θίνες που έχουν καταστραφεί με τέτοιου είδους παράνομες ενέργειες, η Σύμβαση της Βέρνης ζητά την κατά προτεραιότητα απομάκρυνση της οποιασδήποτε παράνομης κατασκευής και την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος.
Το σχέδιο ΠΔ επιτρέπει τη δόμηση πίσω από τον πυρήνα ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta (περιοχή από τον ποταμό Νέδα ως το χωριό Καλό Νερό, όπου συγκεντρώνεται το 82% των φωλιών του είδους) με ελάχιστους περιορισμούς, ικανοποιώντας έτσι αιτήματα για την ανέγερση 47 βιλλών στο παραλιακό μέτωπο. Σημειώνεται ότι στην περιοχή αυτή το ΥΠΕΚΑ έχει επιβάλει αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών, αναγνωρίζοντας την ανάγκη διατήρησης των φυσικών χαρακτηριστικών της. Αντίθετα η Σύμβαση της Βέρνης ζητά τη μόνιμη απαγόρευση της δόμησης στο τμήμα αυτό.
Ενώ το σχέδιο ΠΔ επιτρέπει την κατάληψη του 30% της παραλίας με ξαπλώστρες και ομπρέλες, ακόμα και μέσα στον πυρήνα ωοτοκίας, χωρίς ποτέ να έχει γίνει αίτημα από την τοπική κοινωνία για τέτοιου είδους εκμετάλλευση της παραλίας, η Σύμβαση της Βέρνης συστήνει τον αποκλεισμό έκδοσης νέων αδειών στο τμήμα αυτό.
Το σχέδιο ΠΔ χαρακτηρίζει την περιοχή ως Περιφερειακό, και όχι Εθνικό Πάρκο, υποβιβάζοντας έτσι την ανάγκη λήψης μέτρων προστασίας και επιδιώκοντας την παγίωση της υπάρχουσας ανεξέλεγκτης κατάστασης, μέσα από τη μετατροπή μιας φυσικής περιοχής σε τουριστική/οικιστική. Αντίθετα η Σύμβαση της Βέρνης ζητά τη δημιουργία θεσμικού πλαισίου που θα εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη αυξημένη προστασία και διατήρηση της φυσικής κατάστασης του βιοτόπου.
Παρότι το ΥΠΕΚΑ είχε την ευκαιρία να προχωρήσει σε μία ολοκληρωμένη χωροταξική παρέμβαση που θα επέτρεπε τη μακροχρόνια, ήπια και βιώσιμη ανάπτυξη και θα ωφελούσε τόσο την τοπική κοινωνία, όσο και τη θαλάσσια χελώνα, προτίμησε να «υποκύψει» σε κοντόφθαλμα, χωρίς όραμα, οικοδομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Αντίθετα, προωθεί με γοργούς ρυθμούς Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο νομιμοποιεί όλες τις παράνομες παρεμβάσεις που έχουν γίνει στην περιοχή ωοτοκίας και – με πρόσχημα την «προστασία» – επιτρέπει την εντατική και συνολική δόμηση μιας σχεδόν παρθένας παράκτιας περιοχής. Δεδομένου ότι η Ελλάδα έχει παραπεμφθεί στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακριβώς επειδή δεν έχει εξασφαλίσει την προστασία της θαλάσσιας χελώνας στον νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο, το ψήφισμα της Σύμβασης της Βέρνης ίσως είναι προάγγελος της μελλοντικής καταδίκης της χώρας μας.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΡΧΕΛΩΝ, MEDASSET και WWF Ελλάς εκφράζουν τη βαθειά τους ανησυχία για τις παραπάνω εξελίξεις, θέτουν τον Υπουργό ΠΕΚΑ, κ. Ιωάννη Μανιάτη, και τη Γενική Γραμματέα Περιβάλλοντος, κα. Νάντια Γιαννακοπούλου, προ των διεθνών ευθυνών τους και τους καλούν να αναμορφώσουν όλο το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος βάσει των διεθνών συστάσεων.
Περισσότερες πληροφορίες:
Παναγιώτα Θεοδώρου, ΑΡΧΕΛΩΝ, τηλ: 6951 009785
Βασίλης Σταμογιάννης, MEDASSET, τηλ: 210 3613572
Ιόλη Χριστοπούλου, WWF Ελλάς, τηλ: 210 3314893
Σημειώσεις προς συντάκτες:
1. Ο Νότιος Κυπαρισσιακός Κόλπος, μια περιοχή με εξέχουσα οικολογική σημασία, κινδυνεύει να καταστραφεί με ευθύνη του ΥΠΕΚΑ. Πρόκειται για τη δεύτερη σημαντικότερη περιοχή ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta στη Μεσόγειο που φιλοξενεί εκτεταμένο οικοσύστημα θινών. Τόσο οι θαλάσσιες χελώνες όσο και οι θίνες προστατεύονται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
2. Το αναλυτικό περιεχόμενο του ψηφίσματος της Σύμβασης της Βέρνης διατίθεται στην ιστοσελίδα:
http://www.coe.int/t/dg4/cultureheritage/nature/Bern/Institutions/Documents/2014/Misc_2014_34eCP_EN_final_adopted%20(2).pdf
ενώ η σχετική ανακοίνωση της Σύμβασης:
http://www.coe.int/t/dg4/cultureheritage/nature/bern/Documents/2014/Press%20Release%205%20December%202014_E.pdf
