fbpx

Μελέτη Ωοτοκίας Θαλάσσιων Χελωνών στις Ακτές της Λιβύης

Η ακτή της Λιβύης, που εκτείνεται κατά μήκος της νότιας Μεσογείου, έχει μήκος 1.970 χλμ από τα οποία περίπου τα 1.144 χλμ είναι αμμώδεις παραλίες. Είναι μια σχετικά παρθένα περιοχή, με εξαίρεση την ακτογραμμή στις μεγάλες πόλεις, καθώς ο πληθυσμός της Λιβύης είναι πολύ μικρότερος και η αλιευτική βιομηχανία δεν είναι τόσο ανεπτυγμένη σε σύγκριση με άλλες γειτονικές χώρες.

Οι ακτές της Λιβύης φιλοξενούν από τους πιο σημαντικούς πληθυσμούς Καρέττα καρέττα, μαζί με την Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο. Οι καρέττα είναι το μοναδικό είδος θαλάσσιας χελώνας που ωοτοκεί στις ακτές της Λιβύης, αν και οι πράσινες χελώνες και οι δερματοχελώνες έχουν παρατηρηθεί στις θαλάσσιες περιοχές της Λιβύης. Με γενετική ανάλυση βρέθηκε ότι οι πληθυσμοί καρέττα που αναπαράγονται στη Λιβύη είναι οι αρχαιότεροι της Μεσογείου, οπότε είναι ιδιαίτερα σημαντικοί όσον αφορά την προστασία του είδους στη Μεσόγειο.

Παρόλο που οι πράσινες χελώνες δεν ωοτοκούν στη Λιβύη, μια πρόσφατη μελέτη δορυφορικής παρακολούθησης, αναγνώρισε την θαλάσσια περιοχή της Λιβύης ως πολύ σημαντικό βιότοπο τροφής των πράσινων χελωνών: πάνω από το 50% των θηλυκών πράσινων χελωνών που παρακολουθήθηκαν δορυφορικά από παραλίες ωοτοκίας στην Κύπρο, στη Τουρκία, στο Ισραήλ και στη Συρία, μεταναστεύουν στα νερά της Λιβύης για να τραφούν. Ένας από αυτούς του θαλάσσιους βιότοπους έχει ήδη ανακηρυχτεί προστατευόμενη περιοχή.

Η συμβολή του MEDASSET στην προστασία της θαλάσσιας χελώνας στη Λιβύη: Αξιολόγηση Ωοτοκίας στις Ακτές της Λιβύης, 1995 & 1998

Η παρουσία της θαλάσσιας χελώνας στη Λιβύη ήταν σχετικά άγνωστη και δεν είχε επιβεβαιωθεί μέχρι τη διεξαγωγή του ερευνητικού προγράμματος τριών φάσεων που ξεκίνησε το 1995.  Κατά την έρευνα οι παραλίες ελέγχτηκαν μια φορά για σημάδια ύπαρξης χελωνών (ίχνη, φωλιές, εκθαλασσώσεις). Το πρόγραμμα οργανώθηκε από το Περιφερειακό Κέντρο Δράσης για τις Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές (RAC/SPA, UNEP / MAP) και χρηματοδοτήθηκε (με αλφαβητική σειρά) από το Marine Biology Reserve Centre (Λιβύη), το MEDASSET, το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF Παγκόσμιο πρόγραμμα Μεσογείου), το RAC/SPA και το Technical Centre for Environmental Protection (Λιβύη, το τωρινό Environment General Authority).

Η έρευνα χωρίστηκε σε 3 φάσεις και η καθεμία επικεντρώθηκε στη μελέτη ενός συγκεκριμένου τμήματος της ακτογραμμής. Το MEDASSET συμμετείχε στην 1η και στην 3η φάση του προγράμματος: στην έρευνα των ακτών από τα σύνορα της Αιγύπτου μέχρι την πόλη Σύρτη το 1995 και στην έρευνα από τα σύνορα της Τυνησίας μέχρι την πόλη Μισράτα το 1998.

Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 1995, βρέθηκαν συνολικά 342 ίχνη στην άμμο από θηλυκές καρέττα και 176 φωλιές, σε σχεδόν όλες τις παραλίες που επισκέφτηκαν οι ερευνητές. Καταγράφηκαν επίσης σημαντικά επίπεδα θήρευσης από σαρκοφάγα είδη κι εκτιμήθηκε ότι ως αποτέλεσμα υπήρχε απώλεια 44,8% των φωλιών. Στη δεύτερη φάση του έργου, το 1996, μελετήθηκε η ακτή μεταξύ της Σύρτης και της Μισράτα, όπου βρέθηκαν 66 ίχνη. Στην 3η φάση του έργου, το 1998, βρέθηκαν 15 ίχνη και ανακαλύφθηκε ότι σε αυτήν την περιοχή της Λιβύης υπήρχε παράδοση κατανάλωσης αυγών θαλ. χελώνας. Πιο πρόσφατες μελέτες συμπεραίνουν ότι τα δίχτυα και άλλα αλιευτικά εργαλεία είναι από τις κύριες απειλές για τις θαλ. χελώνες.

Τα αποτελέσματα από το ερευνητικό πρόγραμμα είχαν μεγάλη σημασία καθώς, αν και υπήρχαν εικασίες για σημαντικότατο πληθυσμό καρέττα που ωοτοκεί στη Λιβύη, υπήρχε έλλειψη στοιχείων από τη χώρα αυτή, καθιστώντας πολύ δύσκολη την υλοποίηση δράσεων προστασίας του είδους. Το έργο επιβεβαίωσε την ύπαρξη ωοτοκίας και αναγνώρισε τις παραλίες ωοτοκίας που χρειάζονται συστηματική παρακολούθηση, με στόχο να συλλεχτούν περισσότερες πληροφορίες και να καταστεί δυνατή η προστασία του είδους και των παραλιών ωοτοκίας.

Τα προγράμματα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας στην Λιβύη συνεχίζονται

Μετά την έρευνα το 1995-1998, τα προγράμματα προστασίας συνεχίστηκαν. Το 2004, οι ερευνητές του Marine Biology Research Centre της Λιβύης μελέτησαν 26 χλμ παραλιών στην ανατολική ακτή της Λιβύης και αναγνώρισαν 8 νέες παραλίες ωοτοκίας, καταγράφοντας 15 ίχνη Καρέττα και 8 φωλιές. Το 2005, ως πρωτοβουλία για την υλοποίηση του εθνικού σχεδίου δράσης για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους, η Γενική Αρχή Περιβάλλοντος της Λιβύης (EGA) ξεκίνησες Πρόγραμμα Θαλάσσιας Χελώνας της Λιβύης (LibSTP). Στόχος είναι η μελέτη, η προστασία και η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις θαλάσσιες χελώνες στη Λιβύη. Επιπλέον, το πρόγραμμα εκπαιδεύει μαθητές και «λάτρεις» της χελώνας για να παρακολουθούν και να προστατεύσουν τις παραλίες ωοτοκίας εθελοντικά.

Οι έρευνες την περίοδο 2005-2008 έδειξαν ότι η ωοτοκία είναι συγκεντρωμένη κυρίως σε τέσσερις περιοχές: στον Κόλπο της Σύρτης, στην περιοχή γύρω από τη Βεγγάζη, σε μερικές αμμώδεις παραλίες της Aljabal Alakhdar (Κυρηναϊκή ακτή) και την περιοχή Ντέρνα-Τομπρούκ. Το 2005, 73 φωλιές και 3.179 χελωνάκια προστατεύτηκαν σε 3 παραλίες δυτικά της Σύρτης. Το 2006 και το 2007 καταγράφηκαν 550 φωλιές και 841 αντίστοιχα, σε 28 παραλίες. Το 2009, καταγράφηκαν 358 φωλιές σε 5 παραλίες στην περιοχή της Σύρτης. Το LibSTP κατά την περίοδο 2008-2009, σε συνδυασμό με την παρακολούθηση παραλιών ωοτοκίας, ευαισθητοποίησε το κοινό με τη βοήθεια των μέσων ενημέρωσης και βελτίωσε την προηγουμένως αποτυχημένη διαδικασία ταυτοποίησης των θαλάσσιων χελωνών (με την τοποθέτηση μεταλλικών inconel ταυτοτήτων στα πτερύγια των θαλ. χελωνών, αντί για πλαστικών).

  • Χώρα Λιβύη
  • Προσέγγιση Έρευνα
  • Θεματική Θαλάσσιες Χελώνες & Βιότοποι

Σχετικό Υλικό

Σχετικά Προγράμματα