fbpx

Καταγραφή ωοτοκίας στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά του Β.A. Αιγαίου

Μια ολοκληρωμένη έρευνα όλων των πιθανών παραλιών ωοτοκίας στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, όπως ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, 1991.

Το καλοκαίρι του 1991 το MEDASSET διενήργησε μελέτη καταγραφής πιθανής ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα καρέττα στην ακτή του Βόρειου Αιγαίου στα δυτικά της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας και στα ανατολικά των τουρκικών συνόρων συμπεριλαμβανομένων των νησιών της Σαμοθράκης, της Θάσου, της Λήμνου και της Λέσβου. Η μελέτη διενεργήθηκε σε 2.078 χιλιόμετρα συνολικού μήκους ακτών, με συνολικά 213 παραλίες. Κατά τη διάρκεια της μελέτης ολοκληρώθηκε η καταγραφή των φυσικών χαρακτηριστικών και της δομής όλων των παραλιών καθώς και οι διαφορετικοί τύποι ανθρωπογενούς χρήσης τους. Η συγκεκριμένη καταγραφή των παραλιών του Βόρειου Αιγαίου μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την ελληνική πολιτεία και τους ερευνητές να αξιολογήσουν το είδος και το μέγεθος της ανάπτυξης που συντελέστηκε έκτοτε στη συγκεκριμένη περιοχή και ταυτόχρονα να συνδράμει στη συστηματική παρακολούθηση προγραμματισμένων ή μη έργων για την μελλοντική ανάπτυξης της περιοχής.

Στον έμπειρο ερευνητή 49 παραλίες συνολικού μήκους 140 χιλιομέτρων έμοιαζαν ιδανικές για ωοτοκία. Επιπλέον, 42 παραλίες έμοιαζαν λιγότερο κατάλληλες , αλλά εξακολουθούσαν να αποτελούν πολύ πιθανές παραλίες ωοτοκίας. Έτσι, σχεδόν το 22% του συνολικού μήκους των παραλιών του Βορείου Αιγαίου είναι κατάλληλες και 22,5 % λιγότερο κατάλληλες για την ωοτοκία της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα καρέττα.

Η μελέτη έδειξε ότι η ωοτοκία δεν λαμβάνει χώρα στην περιοχή υπό έρευνα, τουλάχιστον όχι σε τακτική βάση. Μπορεί, επομένως, να γίνει δεκτό ότι οι θαλάσσιες χελώνες κατά την αναπαραγωγή τους δεν χρησιμοποιούν σημαντικά την περιοχή για φωλεοποίηση. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει με τη σειρά του τη σημασία των βασικών παραλιών ωοτοκίας στο Ιόνιο, στη μεσογειακή ακτή της Τουρκίας και κατά μήκος των ακτών της Κύπρου.

Το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που διενεργήθηκε η μελέτη, πραγματοποιήθηκε επίσης σύγκριση των κλιματικών παραμέτρων μεταξύ των περιοχών που πραγματοποιείται ωοτοκία και των περιοχών εκείνων όπου δεν πραγματοποιείται σε Τουρκία και Ελλάδα. Η διάρκεια της θερμής περιόδου είναι καθοριστική για ωοτοκία της θαλάσσιας χελώνας. Η θερμή εποχή μπορεί να είναι πολύ μικρή για την επιτυχή δημιουργία ενός πληθυσμού θαλασσίων χελωνών. Ακόμη και αν η εξήγηση αυτή είναι έγκυρη, πρέπει να λάβουμε υπόψη τις προβλεπόμενες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η οποία θα μπορούσε να ενδυναμώσει αυτές τις πιθανές περιοχές ωοτοκίας, που έχουν καταφέρει να διατηρηθούν και να προστατευθούν από την αλματώδη ανάπτυξη του τουρισμού.

Η μελέτη αποκάλυψε επίσης (από τις συνεντεύξεις με τους ντόπιους, κυρίως αλιείς) ότι το Βόρειο Αιγαίο φιλοξενεί ένα σημαντικό πληθυσμό θαλάσσιων χελωνώνΚαρέττα καρέττα  που δεν ωοτοκούν. Όλες οι χελώνες βρέθηκαν στο ανατολικό μισό της περιοχής μελέτης επιβεβαιώνοντας τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων με τους ντόπιους κατοίκους. Ο λόγος μπορεί να είναι ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη ρηχή θαλάσσια περιοχή στα ανατολικά, σε σύγκριση με τηη θάλασσα που είναι συνήθως βαθύτερη στο δυτικό μισό. Τα ρηχά νερά παρέχουν πλούσια, σχετικά ζεστά τροφικά πεδία για τις θαλάσσιες χελώνες με εκτεταμένα θαλάσσια λιβάδια φυκιών, όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica). Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι οι περισσότερες χελώνες στο Βόρειο Αιγαίο ήταν ανήλικες, οι οποίες μπορεί να προέρχονται τόσο από τις τουρκικές όσο και από την ελληνικές περιοχές ωοτοκίας.

Η περιοχή υπό παρακολούθηση αποκάλυψε μια σειρά από οικότοπους (δέλτα του ποταμού, εκβολές ποταμών και τα συστήματα αμμοθινών) σημαντικοί για ένα μεγάλο αριθμό των απειλούμενων ειδών πουλιών που αναπαράγονται και αναπαύονται εκεί κατά τη διάρκεια μεγάλων μεταναστευτικών ταξιδιών. Η συγκεκριμένη μελέτη ήταν από τις πρώτες συστηματικές μελέτες που παρείχε ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι τα ενδιαιτήματα και κατά συνέπεια ολόκληρη η περιοχή υπό εξέταση απαιτούν νομική, αλλά και ενεργή προστασία. Οι περισσότερες από αυτές τις περιοχές και σήμερα, όπως το Δέλτα του Αξιού (συμπεριλαμβανομένων και των εκβολών του Λουδία και Αλιάκμονα), το Δέλτα του Στρυμόνα, το Δέλτα του Νέστου και το Δέλτα Έβρου, έχουν συμπεριληφθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών (ΠΠ), γνωστό ως Δίκτυο NATURA 2000. Ένας πλήρης κατάλογος των περιοχών αυτών, μαζί με 15 ακόμη περιοχές που θεωρούνται σημαντικές για τη διατήρηση και προστασία, οι οποίες όμως δεν βρίσκονταν υπό κάποιο νομικό καθεστώς προστασίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, έχει συνταχθεί ως αναπόσπαστο μέρος της μελέτης.

  • Χώρα Ελλάδα
  • Προσέγγιση Έρευνα
  • Θεματική Θαλάσσιες Χελώνες & Βιότοποι

Σχετικό Υλικό

Σχετικά Προγράμματα